Η διελεύκανση του χάους δεν κατοχυρώνεται…
11.07.2014
Η Θεωρία του Χάους είναι ένας τομέας στα μαθηματικά, με διάφορες εφαρμογές σε άλλους κλάδους της επιστήμης, που μελετά την συμπεριφορά μη-γραμμικών, δυναμικών συστημάτων, τα οποία είναι ευαίσθητα στις αρχικές συνθήκες.
Διαφορετικά μπορεί να γνωρίζεις την Θεωρία και ως "Το φαινόμενο της πεταλούδας". Το χαρακτηριστικό των συγκεκριμένων συστημάτων είναι πως όταν διαφοροποιούνται οι αρχικές τους συνθήκες, καταλήγουν να παράγουν διαφορετικά αποτελέσματα, καθιστώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο αδύνατη την μακροπρόθεσμη πρόβλεψη της συμπεριφοράς τους. Αυτό μάλιστα συμβαίνει παρόλο που τα συστήματα είναι αιτιοκρατικά, δηλαδή η συμπεριφορά τους καθορίζεται πλήρως από τις αρχικές συνθήκες, χωρίς την εμπλοκή τυχαίων παραμέτρων. Ο Edward Lorenz έχει συνοψίσει το χάος στην ακόλουθη φράση:
Χάος: Όταν το παρόν καθορίζει το μέλλον, αλλά η προσέγγιση του παρόντος δεν προσδιορίζει κατά προσέγγιση το μέλλον.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων συστημάτων είναι τα οικονομικά συστήματα, ο καιρός, η μεταβολή των πληθυσμών ή ο έλεγχος της εναέριας κυκλοφορίας.
Μια Ιαπωνική εταιρεία, η Electronic Navigation Research Institute (ENRI), η οποία ασχολείται με την έρευνα επάνω στα συστήματα διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας, συμπεριλαμβανομένων της διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας, των επικοινωνιών καθώς και τεχνολογιών πλοήγησης και επιτήρησης, ισχυρίστηκε οτι εφήυρε ένα “σύστημα υπολογισμού της χαοτικής θεωρητικής εκθετικής τιμής”. Για τον λόγο αυτό, το 2005 προέβη μάλιστα και στην κατάθεση αίτησης για την έκδοση διπλώματος ευρεσιτεχνίας στην Ινδία καθώς και σε άλλα κράτη.
Όπως πιθανώς γνωρίζεις αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας που βασίζονται σε επίλυση μαθηματικών εξισώσεων (ή γενικά σε μαθηματικά), ακόμα και αν έχουν τεχνικά αποτελέσματα, δεν γίνονται αποδεκτές και απορρίπτονται. Επάνω σε αυτή την βάση η υπεύθυνη Αρχή για την έκδοση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στην Ινδία, έκρινε πως δεν επιτρέπονταν η έκδοση διπλώματος.
Η ENRI προσέφυγε σε δεύτερου βαθμού δικαιωδοτικό όργανο, υποστηρίζοντας πως η αίτησή της αφορούσε σύστημα για την ανάλυση σημάτων κατά χρονική σειρά με μέθοδο, που βασίζεται στην Θεωρία του Χάους και έτσι γίνεται ο υπολογισμός της αντίστοιχης χαοτικής θεωρητικής εκθετικής τιμής.
Αναμενόμενα και η έφεση απορρίφθηκε, καθώς όπως απεφάνθη το δικαστήριο η εφεύρεση δεν ήταν τίποτα περισσότερο από “μια μαθηματική μέθοδος για την λύση μαθηματικών εξισώσεων που περαιτέρω βασίζονται σε διάφορους αλγόριθμους.”
Το συμπέρασμα, αν και προφανές, είναι οτι ακόμα και την Θεωρία του Χάους να επιλύσεις, δεν είναι βέβαιο οτι θα πάρεις το αντίστοιχο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.